دبیرخانه شورای دین پژوهان کشور

www.dinpajoohan.com
دبیرخانه شورای دین پژوهان کشور

۲۸ مطلب با موضوع «دیدگاه دین پژوهان» ثبت شده است

چهارشنبه, ۳۱ ارديبهشت ۱۳۹۳، ۱۲:۲۲ ب.ظ

قرآن کریم معاد را به عنوان امری ضروری ثابت می‌کند

/ تشریح قضاشدن نماز حضرت سلیمان(ع)

گروه حوزه‌های علمیه: مفسر قرآن کریم با بیان اینکه عالم خلقت حق است تاکید کرد: قرآن به همین دلیل که عالم حق است و بازیچه نیست معاد را بالضروره لازم می‌داند. %d9%82%d8%b1%d8%a2%d9%86-%da%a9%d8%b1%db%8c%d9%85-%d9%85%d8%b9%d8%a7%d8%af-%d8%b1%d8%a7-%d8%a8%d9%87-%d8%b9%d9%86%d9%88%d8%a7%d9%86-%d8%a7%d9%85%d8%b1%db%8c-%d8%b6%d8%b1%d9%88%d8%b1%db%8c-%d8%ab%d8%a7%d8%a8%d8%aa-%d9%85%db%8c%e2%80%8c%da%a9%d9%86%d8%af--%d8%aa%d8%b4%d8%b1%db%8c%d8%ad-%d9%82%d8%b6%d8%a7%d8%b4%d8%af%d9%86-%d9%86%d9%85%d8%a7%d8%b2-%d8%ad%d8%b6%d8%b1%d8%aa-%d8%b3%d9%84%db%8c%d9%85%d8%a7%d9%86(%d8%b9)

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) آیت‌الله العظمی عبدالله جوادی آملی  27 اردیبهشت در درس تفسیر خود در مسجد اعظم در سخنانی با بیان اینکه انسان مرگ را می‌میراند نه مرگ انسان را تصریح کرد: معاد در چندین آیه قرآن اثبات شده است زیرا اگر معاد نباشد و هر کسی هرچه خواست انجام دهد عالم باطل و بازیچه خواهد شد.

وی با اشاره به استدلالات موجبه و سالبه در اثبات معاد گفت: آیاتی مانند «أَفَحَسِبْتُمْ أَنَّمَا خَلَقْنَاکُمْ عَبَثًا وَأَنَّکُمْ إِلَیْنَا لَا تُرْجَعُونَ»(مومنون/115) و ... به طریق سالبه و آیات دیگری مانند آیه 22 سوره جاثیه به صورت موجبه اثبات کننده معاد هستند.

این مفسر قرآن عنوان کرد: مصالح ساختمانی نظام خلقت حقیقت است و چیزی که باطل و بازیچه است حق و حقیقت نیست لذا اگر هرکسی دروغ گفت و خلاف کرد و معادی در کار نباشد زندگی بیهوده و باطل نخواهد بود.

وی اظهار کرد: به همین دلیل قرآن معاد را ذلک الیوم نامیده و آن را قضیه بالضروره دانسته است، صرف نظر از اینکه انسان «کادح الی ربک» باشد یا اینکه خلاف مسیر الهی حرکت کند.

استاد برجسته حوزه ادامه داد: انسان در طول زندگی دشمنی به نام مرگ دارد و اوست که مرگ را می‌میراند و وارد قیامت و محشر می‌شود.

این مفسر قرآن در بخش دیگری از سخنانش با بیان اینکه برخی از انبیاء الهی «هبة الله» هستند افزود: ابراهیم(ع) از خداوند اسحاق را خواست و خداوند به او فرزند داد، اما نوه از خدا نخواست اما خدا نافله یعنی نوه هم به او داد و همه را به عنوان هبه اعطا کرد.

وی ادامه داد: برخی از انبیاء هبه با واسطه هستند، اما حضرت عیسی(ع) هبه بی‌واسطه خدا به مریم(س) بود و فرشته‌ای متمثل او را در رحم مریم قرار داد.

وی با اشاره به قضیه سان دیدن حضرت سلیمان از ارتش خود و قضاشدن نمازش، تصریح کرد: در این آیات نامی از نماز و قضاشدن آن نیست، اما برخی مفسران به روایاتی از کلینی و دیگران استناد کرده‌اند که البته در این روایات این موضوع چندان روشن نیست، ولی شیخ طوسی به گونه‌ای آن را تفسیر کرده که درست است.

وی تاکید کرد: چون در صدر آیات مربوط به داستان حضرت سلیمان از ایشان به عناون «نعم العبد» و «اواب» یاد شده، نباید در این آیات نیز به گونه‌ای تفسیر کنیم که قداست ایشان زیر سوال برود. به همین دلیل مفسران گمانه‌های مختلفی را مطرح کرده‌اند.

وی ادامه داد: اینکه نمازی که از سلیمان قضا شد، نماز واجب بود یا مستحب و فضیلت بود یا اصل نماز، معلوم نیست، اما اصل نماز مطرح نبوده و اگر هم بوده به قاعده اهم و مهم قابل رفع است.

این مفسر قرآن تاکید کرد: مرزداری در اسلام بسیار مهم است و اگرچه نماز رکن دین است، اما قضا دارد و می‌توان آن را قضا کرد، اما  مرزداری قضا ندارد و دشمن اگر وارد کشور شد، دیگر نمی‌توان قضای آن را به جا آورد. لذا در هنگام خطر مرزداری مهم‌تر از نماز خواهد بود.

آیت‌الله جوادی آملی مرزداری را اعتکاف و مرابطه دانست و گفت: اعتکاف دو نوع است؛ نوعی همین مدل که سه روز را روزه می‌گیریم و معتکف می‌شویم، اما مرزداری نیز اعتکافی است که در آن خواب وجود ندارد، زیرا در آنجا دشمن در کار است. پس اگر حضرت سلیمان به فرض قضاشدن نماز واجب، مرتکب این امر شد، ترجیح اهم به مهم بوده است.

این مفسر قرآن تاکید کرد: امروز به برکت انقلاب اسلامی و امام راحل، این مملکت امن است، زیرا مرزدارانی هستند که تا پای جان خود می‌ایستند و کسانی بوده‌اند که در مرزهای کردستان یخ زدند، اما از مرزها دفاع  کردند و اولین ثواب هم برای این شهدا و امام راحل است.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۳۱ ارديبهشت ۹۳ ، ۱۲:۲۲
شورای دبیرخانه دین پژوهان کشور
چهارشنبه, ۳۱ ارديبهشت ۱۳۹۳، ۱۱:۱۹ ق.ظ

حجت‌الاسلام و المسلمین سیدجواد ورعی:


حقوق شهروندی در فرمان 8 ماده ای امام

بسم الله الرحمن الرحیم. الحمدلله رب العالمین، و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین موضوع سخن «حقوق شهروندی در فرمان 8 ماده ای امام خمینی» است. این فرمان در شرایطی خاص در سال 61 صادر شد. هدف از صدور این فرمان تنها تذکر پاره ای از حقوق شهروندی بود که در آن زمان مورد تعدی یا بی توجهی برخی از مسئولان و نهادهای دولتی و شبه دولتی قرار گرفته بود. در این فرمان به مسئولان و دولتمردان تذکر داده شده که نباید حقوق شهروندی مردم زیر پا گذاشته و نادیده گرفته شود. از این رو، این فرمان با شأن نزولی خاص، معطوف به مسئله هایی خاص در آن دوران است و نباید انتظار داشت که همه موارد حقوق شهروندی را در بر گیرد.

پیش نویس حقوق شهروندی که اخیرا توسط دولت دکتر روحانی تهیه و تنظیم شده و در برخی جلسات کمیسیون حقوق بشر در تهران توسط اساتید حقوق هم مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته، در برگیرنده حقوق متعددی است که شهروندان در حکومت اسلامی از آن برخوردارند. از آن جمله می توان به حق حیات، حق احترام، حق حریم خصوصی،حق ازدواج، حق برخورداری از تامین اجتماعی ، حق آزادی اندیشه، حق آزادی بیان، حق امنیت فردی و اجتماعی، حق آموزش، حق برخورداری از اطلاعات آزاد و حق مالکیت خصوصی اشاره کرد.

۱ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۳۱ ارديبهشت ۹۳ ، ۱۱:۱۹
شورای دبیرخانه دین پژوهان کشور
پنجشنبه, ۱۸ ارديبهشت ۱۳۹۳، ۰۹:۲۵ ق.ظ

انسان شناسی، مبنای اندیشه استاد مطهری





انسان شناسی، مبنای اندیشه استاد مطهری

یکی از مهمترین منابع فرهنگ و اندیشة نظام مقدس جمهوری اسلامی، آثار ارزشمند استاد شهید مرتضی مطهری(ره) است. بازخوانی اصول حاکم بر اندیشه و آثار آن اسلام شناس والامقام، به ویژه در سالی که رویکرد نظری به مبانی فرهنگی اهمیت دوچندان یافته، برای شناخت مسیر و تحقق برنامه ها ضروری است.

 بی شک یکی از مهمترین مبادی یک اندیشه، نوع نگاه آن به انسان است؛ موجودی پیچیده و اسرارآمیز که محور همه تلاشها و هدف آفرینش آسمانها و جهان¬هاست. به همین جهت لازم است به صورت مستقل مورد مطالعه و دقت قرار گیرد.

اهمیت خود شناسی

در اندیشه استاد مطهری، خودشناسی دو کاربرد و ضرورت اساسی دارد که هر دو، از مهمترین دغدغه های بشر بوده و هست:

الف) یکی مسأله مبدأ، خالق و مربی هستی است. انسان از زمانی که خود و جهان پیرامون خود را شناخته است، نسبت به خالق جهان علاقه و توجه نشان داده، آنقدر که همواره موجودی هرچند خیالی و جعلی، را همراه و حافظ و محیط برخود می داند.

استاد مطهری با الهام از معارف غنی اسلام، خودشناسی را مهمترین مقدمه و بلکه عین خداشناسی می دانند، همانند آینه ای که تصویری در آن منعکس شود و قبلاً بیان کردیم که نمود و ظهوری از آن جسم واقعی است نه غیر آن و نه خود آن. (مطهری، 1377، ج‏13، ص 354)

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۸ ارديبهشت ۹۳ ، ۰۹:۲۵
شورای دبیرخانه دین پژوهان کشور
پنجشنبه, ۱۸ ارديبهشت ۱۳۹۳، ۰۹:۲۴ ق.ظ

دکتر علیرضا واسعی:*



حاکمیت نقش برجسته ای در فرهنگ و تمدن دارد / علوم انسانی تکاپویی در شناخت فرهنگ است

حاکمیت نقش برجسته ای در فرهنگ و تمدن دارد / علوم انسانی تکاپویی در شناخت فرهنگ است

دکتر علیرضا واسعی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با بیان اینکه نقش حاکمیت در فرهنگ و تمدن نقشی برجسته است، گفت: علوم انسانی به دنبال معرفی هویت انسان است از طرفی نیز این فرهنگ است که هویت را می‌سازد. پس می توان بیان داشت که علوم انسانی تکاپویی در شناخت فرهنگ است.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۸ ارديبهشت ۹۳ ، ۰۹:۲۴
شورای دبیرخانه دین پژوهان کشور
چهارشنبه, ۳ ارديبهشت ۱۳۹۳، ۱۱:۲۱ ق.ظ

حجت الاسلام والمسلمین اعرافی:



خطبه فدکیه نمادی از مدیریت بحران فاطمه(س) است

حجت الاسلام والمسلمین اعرافی، در نشست با مسئولان و کارکنان مجتمع آموزش عالی فقه(حجتیه) که در مجتمع امین برگزار شد، با اشاره به شخصیت والای حضرت فاطمه زهرا(س)، اظهار کرد: در منابع تاریخی، در شخصیت این بزرگ بانوی عالم نکات درخشنده و تکان­ دهنده عنوان شده است که در هر یک از آنها نکات و الهاماتی نهفته است.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۳ ارديبهشت ۹۳ ، ۱۱:۲۱
شورای دبیرخانه دین پژوهان کشور
چهارشنبه, ۳ ارديبهشت ۱۳۹۳، ۱۱:۲۱ ق.ظ

حجت الاسلام والمسلمین نظری منفرد:


نظارت اداری بر عملکرد روحانیت وجود ندارد و باید در این زمینه تجدیدنظر کرد

 یک استاد حوزه علمیه قم در عین حال که اغلب قشر روحانیون را افرادی شایسته می‌داند، بر لزوم همخوانی رفتار و گفتار یک روحانی تاکید کرد و گفت: یک دستگاه نظارتی اداری برای نظارت بر عملکرد روحانیت وجود ندارد و باید در این زمینه تجدید نظر کرد.

حجت الاسلام و المسلمین علی نظری منفرد، در گفت وگویی، در بررسی نوع نگاه جامعه به قشر روحانیون و ملزومات اخلاقی این قشر، روحانیت را مانند پدری مهربان برای جامعه دانست و افزود: روحانیون باید دیدی مهربانانه نسبت به جامعه داشته باشند و هر امری که یک پدر نسبت به فرزند خود رعایت می کند، انجام دهند. سعی بر هدایت جامعه داشته باشد، در صورتی که تخلفی از فرزند خود مشاهده کرد، همانطور که در قرآن مجید گفته شده است « فقولا له قولا لینا لعله یتذکر اؤ یخشی»، با زبانی نرم برخورد کند.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۳ ارديبهشت ۹۳ ، ۱۱:۲۱
شورای دبیرخانه دین پژوهان کشور
چهارشنبه, ۳ ارديبهشت ۱۳۹۳، ۱۱:۱۹ ق.ظ

حجت‌الاسلام و المسلمین ابوالقاسم ﻋﻠﯿﺪوﺳﺖ:*


ﺑﺮرﺳﯽ تأثیر فقها بر قوانین اساسی و عادی

 

حجت‌الاسلام و المسلمین ابوالقاسم علیدوست ﻋﻀﻮ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪرﺳﯿﻦ ﺣﻮزه ﻋﻠﻤﯿﻪ ﻗﻢ و نویسنده ﮐﺘﺎب ھﺎی «ﻓﻘﻪ و ﻣﺼﻠﺤﺖ»، «ﻓﻘﻪ و ﻋﻘﻞ» و «ﻓﻘﻪ و ﻋﺮف»، رییس اﻧﺠﻤﻦ ﻋﻠﻤﯽ ﻓﻘﻪ و ﺣﻘﻮق ﺣﻮزه ﻋﻠﻤﯿﻪ ﻗﻢ، رییس اﻧﺪﯾﺸﮑﺪه ﻓﻘﻪ و ﺣﻘﻮق اﺳﻼﻣﯽ در ﻣﺮﮐﺰ اﻟﮕﻮی اﺳﻼﻣﯽ – اﯾﺮاﻧﯽ ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ، ﻧاظر ﻃﺮح ﮐﻼن ﻧﻘﺪ ﻓﻘﮫﯽ ﻗﺎﻧﻮن ﻣﺠﺎزات اﺳﻼﻣﯽ، در گفتگویی به بررسی موضوع فقها و قوانین به ویژه ﺗﺄﺛﯿﺮات فقهای ﻗﻢ ﺑﻪ وﯾﮋه اﻣﺎم ﺧﻤﯿﻨﯽ ﺑﺮ ﻗﻮاﻧﯿﻦ اﺳﺎﺳﯽ و ﻋﺎدی پرداخته است که در ادامه می‌آید:

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۳ ارديبهشت ۹۳ ، ۱۱:۱۹
شورای دبیرخانه دین پژوهان کشور
چهارشنبه, ۳ ارديبهشت ۱۳۹۳، ۱۱:۱۸ ق.ظ

دکتر محمود حکمت‌نیا:


زنان مسلمان با تشکیل مجامع بین المللی پاسخگوی ادبیات تکفیری باشند

استاد پردیس فارابی دانشگاه تهران معتقد است حقوق دینداری زنان یکی از مواردی است که در کشورهای دینی به درستی رعایت نمی شود و زنان در یک فضای آرام با حفظ  شان انسانی و حقوقی و آسایش خود از حقوق دینداری برخوردار نیستند.

دکترمحمود حکمت نیا در گفت وگویی با تبریک میلاد حضرت زهرا(س)، امور مربوط به زن و خانواده را دارای پیچیدگی های زیادی به ویژه در حوزه نظری دانست و گفت: امروزه مباحث نظری در حوزه علوم انسانی به صورت عمیق و گسترده و وسیع درسطح جهانی در حال شکل گیری و انجام است و اگر قرار است بحثی صورت بگیرد باید عمیق باشد.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۳ ارديبهشت ۹۳ ، ۱۱:۱۸
شورای دبیرخانه دین پژوهان کشور
چهارشنبه, ۲۰ فروردين ۱۳۹۳، ۱۰:۲۵ ق.ظ

نقش حوزه علمیه قم در قانون‫گذاری، پیش از انقلاب اسلامی


نقش حوزه علمیه قم در قانون‫گذاری، پیش از انقلاب اسلامی
فصلنامه شهر قانون، در شماره نهم خود، گفت‌وگویی با احمد مبلغی، رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی و مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی، به نقش حوزه علمیه قم در قانونگذاری دوران پیش از انقلاب اسلامی و پس از آن پرداخته است.

شهر قانون: تدوین قوانین مدرن در ایران با مرجعیت حضرات آیات حائری یزدی و بروجردی در ایران همزمان شد. رویکرد این دو فقیه بزرگ شیعه نسبت به فرآیند تدوین قوانین جدید چه بود؟

در باب نقش علما درباره تدوین قوانین باید به سه مقوله توجه کرد؛ مقوله اول، نگاه علما به اصل قانون است و باید دید که جایگاه و اهمیت قانون در نظر علما چگونه بوده است. مقوله دوم، کوشش‌های سلبی علما نسبت به "قانون" و مقوله سوم نیز کوشش‌های ایجابی آنهاست.

منظور از کوشش‌های سلبی علما، مقابله آنها با تصویب قوانین غیر اسلامی و منظور از کوشش‌های ایجابی نیز تلاش علما برای تصویب قوانین اسلامی است. درباره مقوله اول، بیانات صریحی از علما در دست نیست؛ البته در دوره مشروطه، بعضی از علما و فقها در کلام و نوشته‌ های خود به این مقوله توجه کرده‫‌اند و "القانون الملی" در همان دوره نوشته شده است. در آن زمان پاره‫‌ای از علما به صراحت از اهمیت و ضرورت "قانون" سخن گفته‌ اند، اما همین که در مقوله دوم و سوم، فعالیت های زیادی را شاهد بوده‌ایم، نشان می‌دهد که علما به اهمیت "قانون" پی برده بودند و از همین رو تلاش‫های خود را معطوف به سلب یا ایجاد قوانین معطوف می‫‌کردند. پس به نوعی می‌توان گفت که علما به اهمیت قانون واقف بوده‌اند و این خیلی مهم است.

البته این جای کار دارد که بدانیم علما قانون را تا چه حد محوری و پایه‌ای می‫‌گرفته‫اند و تا چه اندازه آن را برای جامعه ضروری می‫شمرده‫اند. فلذا اگر حوزه علمیه بخواهد  نگاه خود به قانون را شفاف‌تر و علمی‌تر کند، گریزی ندارد جز اینکه به این پرسش‫ها پاسخ بگوید و تاریخچه این مسئله را از دوره مشروطه بررسی کند تا یک سابقه شفاف و مدون از این مسئله به دست بیاورد.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۰ فروردين ۹۳ ، ۱۰:۲۵
شورای دبیرخانه دین پژوهان کشور
چهارشنبه, ۲۱ اسفند ۱۳۹۲، ۱۰:۳۹ ق.ظ

ائمه اطهار(ع) چگونه نویسندگانی بودند

آیت‌الله العظمی جوادی‌آملی تشریح کردند


  آیت‌الله العظمی جوادی‌آملی تشریح کردند؛ ائمه اطهار(ع) چگونه نویسندگانی بودندآیت‌الله العظمی جوادی‌آملی تشریح کردند

   ائمه اطهار(ع) چگونه نویسندگانی بودند 


  نوشتن و نویسندگی مورد اهتمام پیشوایان دینی است، و همواره نشر دانش توسط قلم و بنان، مانند سخن و زبان، مورد توصیه آن بزرگان است. 

 

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۱ اسفند ۹۲ ، ۱۰:۳۹
شورای دبیرخانه دین پژوهان کشور